
Το Νοέμβριο που μας πέρασε (2018) η Εταιρεία Παχυσαρκίας διοργάνωσε ένα μεγάλο επιστημονικό συμπόσιο όπου κορυφαίοι Καθηγητές Ιατρικής που ερευνούν την απώλεια βάρους παρουσιάσαν τις έρευνές τους. Ένας συντονιστής κάθε τόσο ανακεφαλαίωνε τα ευρήματα.
Θα πίστευε κανείς ότι σε μια συνάντηση αυτού του επιπέδου οι ειδικοί θα συμφωνούσαν, τελικά, για το ποια είναι η πιο αποτελεσματική δίαιτα. Όμως όχι.
Τι ξέρουμε μέχρι σήμερα.
Τα άτομα διαφέρουν πολύ στον τρόπο που ανταποκρίνονται στις δίαιτες.
Κάποιοι άνθρωποι βλέπουν θεαματικά αποτελέσματα με δίαιτες που είναι χαμηλές σε λιπαρά, άλλοι με αυτές που είναι χαμηλές σε υδατάνθρακες. Άλλοι τα καταφέρνουν με δίαιτες gluten-free άλλοι με τύπου Paleo η με περιοδική νηστεία/αποχή από το φαγητό.
Οι περισσότερες συγκριτικές έρευνες για τις δίαιτες για την απώλεια βάρους συμφωνούν σε τούτο: όλοι οι τύποι δίαιτας έχουν αποτελέσματα όσο ο αριθμός ημερήσιων θερμίδων παρέμενε ο ίδιος. Βέβαια, σε κάθε γκρουπ που ακολουθούσε ένα συγκεκριμένο τύπο δίαιτας θα υπήρχε πάντα κάποιος που θα έχανε πολύ περισσότερα κιλά, κάποιοι δεν θα έχαναν καθόλου κιλά ενώ κάποιοι μπορεί να έπαιρναν και βάρος.
Κανόνας πρώτος, λοιπόν: Επιλέξτε τη δίαιτα που σας ταιριάζει και τηρείστε την.
Δεν υπάρχουν νέες δίαιτες.
Οι περισσότερες από τις δίαιτες στις οποίες σήμερα όλοι ομνύουν είναι γνωστές εδώ και δεκαετίες σε διάφορες “ενσαρκώσεις” τους. Πριν από έναν αιώνα το βιβλίο “Πώς να ζείτε περισσότερο”, συμβούλευε τους Αμερικανούς να μετράνε τις θερμίδες που κατανάλωναν κάθε μέρα. Οι χαμηλές σε υδατάνθρακες δίαιτες έγιναν δημοφιλείς στο Λονδίνο τη δεκαετία του 1860.
Οι έρευνες για τις δίαιτες είναι απίθανα δύσκολες
Οι περισσότερες έρευνες διαρκούν λίγο και δεν παρακολουθούν τα άτομα σε διάστημα περισσότερο από ένα χρόνο για να διαπιστωθεί εάν έχουν διατηρήσει το βάρος του. Αυτό αφήνει πολύ χώρο για σκεπτικισμό απέναντι στα συμπεράσματα των ερευνών.
Οι διαίτες για την απώλεια βάρους δεν είναι πάντα υγιεινές.
Κάθε δίαιτα που περιορίζει την κατανάλωση των θερμίδων οδηγεί σε απώλεια βάρους όμως κάποιες δίαιτες δεν είναι ευεργετικές για την υγεία ακόμα κι αν οδηγούν σε απώλεια κιλών. Είναι δύσκολο να αποδειχθεί ότι συγκεκριμένος τύπος δίαιτας προστατεύει τον οργανισμό από τις ασθένειες υπάρχει όμως ένα consesus ότι οι δίαιτες που είναι πλούσιες σε λαχανικά, φρούτα και ίνες ευεργετούν την υγεία.
Επίσης υπάρχει μια συμφωνία στο ότι οι διαβητικοί οφελούνται από δίαιτες που είναι χαμηλές σε υδατάνθρακες.
Τι ΔΕΝ ξέρουμε.
Γιατί οι άνθρωποι αντιδρούν τόσο διαφορετικά στις δίαιτες;
Είναι τα γονίδια; Αυτό δεν μπορούμε να το πούμε με βεβαιότητα. Αρκετοί έχουν προσπαθήσει να διαπιστώσουν αν η αντίδραση σε συγκεκριμένη δίαιτα σχετίζεται με γενετική προδιάθεση όμως, δεν τα έχουν καταφέρει. Αυτό δεν σημαίνει κιόλας ότι η γενετική προδιάθεση δεν σχετίζεται καθόλου με την απώλεια βάρους όμως είναι δύσκολο να διαχωριστεί από άλλους παράγοντες όπως η απφασιστικότητα που έχει το άτομο σε δεδομένη στιγμή να χάσει βάρος.
Υπάρχει κάποια δίαιτα που δεν επιτρέπει να ξαναπάρουμε χαμένο βάρος;
Κανείς δεν θέλει να ξαναπάρει βάρος που έχασε με κόπο κι όμως το σώμα έχει την τάση να θέλει να επανακτήσει το βάρος προκαλώντας ανεξέλεγκτη πείνα και ρίχνοντας τα επίπεδα του μεταβολισμού. Ένας ερευνητής επιχειρεί να μειώσει την όρεξη με δίαιτες χαμηλές σε υδατάνθρακες. Μένει να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητα της μεθόδου.
Η ζάχαρη τελικά παχαίνει;
Δεν γνωρίζουμε σε ποιο βαθμό η προσθήκη ζάχαρης προκαλεί την αύξηση βάρους. Κάποιοι επιστήμονες πιστεύουν πως είναι ένας από τους παράγοντες για την προσθήκη βάρους αλλά όχι σοβαρότερος από τα επεξεργασμένα άλευρα. Όπως έχουν δείξει έρευνες, στις δυτικές χώρες, τις περισσότερες θερμίδες τις λαμβάνουμε από τροφές πλούσιες σε άμιλο. Στην Αυστραλία από τη δεκαετία του ’90 υπάρχει συστηματική προσπάθεια περιορισμού της προσθήκης ζάχαρης παρ’όλα αυτά όμως οι Αυστραλοί συνεχίζουν να παχαίνουν. Κανένας βέβαια δεν συστήνει δίαιτες υψηλές σε ζάχαρη αλλά όλοι έχουν δυσκολία να κατηγορήσουν ένα συστατικό ως επιβαρυντικό στην απόκτηση βάρους.
Γιατί οι άνθρωποι παχαίνουμε περισσότερο τις τελευταίες δεκαετίες;
Είναι πράγματι εντυπωσιακό σε μια εποχή που υπάρχουν διαθέσιμα πολλά λαχανικά και φρούτα, παντού υπάρχουν γυμναστήρια και η ευαισθητοποίηση του πληθυσμού είναι μεγαλύτερη από ποτέ οι δυτικές κοινωνίες αντιμετωπίζουν πρόβλημα παχυσαρκίας.
Ο λόγος είναι ότι την ίδια στιγμή άλλα trend έχουν συμβάλλει στην παχυσαρκία: οι μεγάλες μερίδες, η συχνότητα με την οποία τρώμε έξω, η αποδοχή του πάχους ως κάτι φυσιολογικό και ο περιορισμός του καπνίσματος είναι οι βασικές αιτιές για τη συνολική αύξηση του βάρους μας.
Με ποιον ακριβώς τρόπο όμως όλα αυτά συντελούν στην αύξηση του βάρους μας αυτό, ακόμα, δεν το γνωρίζουμε.
Με στοιχεία από τους New York Times.
Ό,τι πρέπει να ξέρετε κάθε μέρα για την πολιτική, την κοινωνία, τον κόσμο, το περιβάλλον, την υγεία, τον πολιτισμό το ανθολογούμε κάθε βράδυ στο FACT. Εγγράφεστε, δωρεάν, εδώ.